της Δρ. Ευαγγελίας Φασούλα, με τη συνεργασία του Γιώργου Δαλιάνη

Από το 2020 που ξέσπασε η πανδημία και έβαλε νέα δεδομένα σε όλες σχεδόν τις πτυχές του κοινωνικού γίγνεσθαι και φυσικά στον εργασιακό τομέα, το θέμα της τηλε-εργασίας αποτελεί άλλοτε σημείο προβληματισμού για εργαζόμενους και επιχειρήσεις, άλλοτε σημείο τριβής και άλλοτε πεδίο διαπραγματεύσεων. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας προφανώς αποτέλεσε μια ρεαλιστική και αποδοτική λύση, που επέτρεψε στις επιχειρήσεις να συνεχίσουν να λειτουργούν, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα, κατά το δυνατό, την προστασία της υγείας των εργαζόμενων. Ωστόσο, το μοντέλο αυτό εργασίας που εφαρμόστηκε εκτεταμένα ως αναγκαιότητα, πλέον αποτελεί, όλο και πιο συχνά, επιλογή.

Το κυρίαρχο ερώτημα είναι το κατά πόσο η τηλε-εργασία βοηθά πραγματικά στην ανάπτυξη των ανθρώπων και των επιχειρήσεων. Σε παγκόσμιο επίπεδο διενεργούνται επιστημονικές έρευνες από Πανεπιστήμια, σχετικά ερευνητικά κέντρα και μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες πάνω στο θέμα αυτό, πράγμα που αποδεικνύει αφ’ ενός την πολυπλοκότητά του και τις πολλές διαφορετικές παραμέτρους που το επηρεάζουν, αφ’ ετέρου ότι πρόκειται για μια εργασιακή πρακτική που ήρθε και θα μείνει.

Αν εστιάσουμε τον προβληματισμό μας στους νεοεισερχόμενους στην Αγορά Εργασίας, βλέπουμε, όπως φαίνεται από τις σχετικές έρευνες, ότι υπάρχουν πλεονεκτήματα και προκλήσεις στην εφαρμογή της τηλε-εργασίας. Το κυριότερο πλεονέκτημα για τους νεοεισερχόμενους στην Αγορά Εργασίας είναι το ότι έχουν τη δυνατότητα να αναζητούν θέσεις εργασίας σε διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας και του εξωτερικού, χωρίς να χρειάζεται να αλλάξουν τόπο κατοικίας. Αυτή η ευελιξία μπορεί να διευρύνει τις επαγγελματικές τους ευκαιρίες, αναλόγως βέβαια και με το αντικείμενο εργασίας. Ωστόσο:

• Η τηλε-εργασία μπορεί να περιορίσει τις ευκαιρίες για άμεση επικοινωνία με τον προϊστάμενό τους, καθώς και με πιο έμπειρους συναδέλφους και να καθυστερήσει την μάθησή τους και την εξοικείωση με το αντικείμενο. Οι νέοι εργαζόμενοι χρειάζονται περισσότερη καθοδήγηση και ανατροφοδότηση, ενέργειες που ενισχύονται καθοριστικά ως προς την αποτελεσματικότητά τους με την δια ζώσης αλληλεπίδραση.
• Η έλλειψη φυσικής παρουσίας στον χώρο εργασίας περιορίζει τις ευκαιρίες δικτύωσης ανάπτυξη σχέσεων και ομαδικού πνεύματος με συναδέλφους. Οι νέοι εργαζόμενοι μπορεί να αισθάνονται απομονωμένοι και να δυσκολεύονται να ενσωματωθούν στην εταιρική κουλτούρα.
• Η αποτελεσματική τηλε-εργασία απαιτεί υψηλό επίπεδο αυτοπειθαρχίας και ικανοτήτων διαχείρισης χρόνου, στοιχεία που δύσκολα αναπτύσσονται σε έναν νέο εργαζόμενο όταν ξεκινά την εργασιακή του πορεία δίχως να βρίσκεται φυσικά στον χώρο εργασίας του.

Διευρύνοντας το θέμα και πέρα από τους νέους εργαζόμενους, μπορούμε να πούμε πως το πλεονέκτημα της ευελιξίας ως προς την επιλογή του τόπου εργασίας σε σχέση με τον τόπο κατοικίας του εργαζόμενου, μαζί με το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι που εργάζονται από το σπίτι μπορούν να εξοικονομούν χρόνο και χρήματα από τη μετακίνηση, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, αποτελούν τα κύρια πλεονεκτήματα της τηλε-εργασίας για τους εργαζόμενους. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, η τηλε-εργασία βοήθησε πολλούς εργαζόμενους να βελτιώσουν την παραγωγικότητά τους και την ικανοποίηση από την εργασία.

Αν λάβουμε υπόψη την αδιαμφισβήτητη αξία της καλλιέργειας του ομαδικού πνεύματος, της ανοιχτής και άμεσης επικοινωνίας και της ανατροφοδότησης για την ανάπτυξη της απόδοσης και των επαγγελματικών ικανοτήτων όλων των εργαζομένων και ιδιαίτερα των νέων, θα πρέπει να δούμε την επιλογή της τηλε-εργασία με ιδιαίτερη προσοχή. Όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα πολλών ερευνών, η δια ζώσης αλληλεπίδραση και συνεργασία δεν μπορεί να υποκατασταθεί από το διαδικτυακό περιβάλλον.

Η λύση της εφαρμογής του υβριδικού μοντέλου εργασίας που πολλές εταιρείες εφαρμόζουν, φαίνεται να μπορεί να εξισορροπήσει τα πράγματα, αρκεί να πλαισιωθεί και οργανωθεί σωστά. Τα παρακάτω σημεία αξίζει να ληφθούν υπόψη.

1. Δημιουργία Ειδικού Χώρου Εργασίας:  Ένας ειδικός χώρος εργασίας στο σπίτι μπορεί να ενισχύσει την παραγωγικότητα και να βοηθήσει στη διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Η δημιουργία ενός άνετου και οργανωμένου χώρου μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη συγκέντρωση και απόδοση.
2. Καθορισμός ενός σταθερού προγράμματος τηλε-εργασίας και δια ζώσης εργασίας: Ο καθορισμός και η εφαρμογή ενός σταθερού προγράμματος ημερών που θα συνδυάζεται η τηλε-εργασία με την δια ζώσης εργασία, βοηθά στη διατήρηση ρυθμού και συμβάλει στην ισορροπία εργασίας και προσωπικής ζωής.
3. Χρήση Εργαλείων Διαχείρισης Χρόνου: Η χρήση τέτοιων εργαλείων όπως το μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των έργων και των χρονοδιαγραμμάτων, καθώς και στην επικοινωνία των μελών της Ομάδας. Αυτά τα εργαλεία προσφέρουν δομημένες πλατφόρμες για την παρακολούθηση των καθηκόντων και των προθεσμιών.
4. Συμμετοχή σε Δικτυακές Κοινότητες: Η συμμετοχή σε επαγγελματικά δίκτυα και διαδικτυακές κοινότητες μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη επαγγελματικών σχέσεων και στην απόκτηση νέων γνώσεων. Εργαλεία όπως το LinkedIn και πλατφόρμες επαγγελματικών ομάδων μπορούν να διευκολύνουν τη δικτύωση και την ανταλλαγή γνώσεων.

Κλείνοντας, μπορούμε να πούμε ότι τόσο η τηλε-εργασία όσο και το υβριδικό μοντέλο εργασίας αποτελούν μια σύγχρονη εργασιακή πραγματικότητα, η απόδοση και η αξία της οποίας εξαρτώνται από τον τρόπο εφαρμογής. Μέσα από κατάλληλο σχεδιασμό, τη συνεννόηση μεταξύ εργαζομένων και επιχειρήσεων και την εστίαση στην απόδοση για όλους, τα εργαλεία αυτά μπορούν να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη.

Η Δρ. Ευαγγελία Φασούλα είναι από τα πλέον έμπειρα και εξειδικευμένα στελέχη στον χώρο του HR.  Είναι Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της EVERGROW AE (εταιρεία Recruiting&HRM), εταιρεία-μέλος του ΟΜΙΛΟΥ ARTION.  

Το άρθρο δημοσιεύθηκε και στο Capital.gr